Możesz być otyły, ale ważyć prawidłowo względem swojego wzrostu. Możesz też mieć skrajnie niską zawartość tkanki tłuszczowej, a jednocześnie Twoje BMI  wskazywać będzie otyłość. Sam wynik na wadze nie zawsze świadczy o stanie naszego zdrowia. Zobacz, czego dowiesz się o swoim ciele i metabolizmie podczas analizy składu ciała. Takie badanie możesz wykonać m.in. podczas spotkania w moim gabinecie dietetycznym w Legionowie.

Analiza składu ciała

Analiza składu ciała to badanie, które wykonuje się na medycznych analizatorach. Badanie pozwala określić ilość tłuszczu, mięśni i wody w organizmie, oraz jak są rozmieszczone w ciele. To dużo bardziej miarodajny wskaźnik niż sama masa ciała, ponieważ w wielu przypadkach może dawać to błędne wnioski.

BMI

BMI to wskaźnik określający stosunek masy ciała do wzrostu. Swoje BMI możesz wyliczyć np. TUTAJ. Prawidłowy zakres dla osoby dorosłej mieści się w granicach od 18,5 – 24,9. To, co powyżej tej normy, klasyfikuje się jako nadwaga (25 – 29,9), a jeszcze wyżej otyłość (30 – 34,9 – otyłość I stopnia, 35 – 39,9 – otyłość II stopnia i powyżej 40 otyłość III stopnia – kliniczna). Z drugiej strony wyniki poniżej normy świadczą o niedowadze. Klasyfikacja ta służy do oceny stanu odżywienia i tym samym naszego zdrowia. Osoby z nadwagą i otyłością są bardziej narażone na zachorowanie na cukrzycę, zaburzenia lipidowe (podwyższony cholesterol, triglicerydy), nadciśnienie i choroby krążenia, dnę moczanową, nowotwory, kamicę żółciową, zwyrodnienia stawów, niewydolność oddechową, stłuszczenie wątroby.

Dowiedziono, że przy BMI powyżej 25 wzrost o każde 5 punktów zwiększa umieralność:

•  na choroby krążenia o 40%
• na cukrzycę o 120%
• na choroby nerek i wątroby o 60 – 80%
• na nowotwory o 10%
• na choroby układu oddechowego o 20%

Wyliczono, że BMI 30 – 35 skraca długość życia o 2 – 4 lat, a BMI 40 – 45 aż o 8 – 10 lat. Zmniejsza się nie tylko długość, ale i jakość życia, na którą nakłada się większa liczba chorób i gorsza sprawność ruchowa.

Decyduje nie waga, a skład ciała

Wracając jednak do punktu wyjścia. BMI nie zawsze jest miarodajnym wskaźnikiem. Można bowiem wg tej skali mieć otyłość przy skrajnie niskiej zawartości tkanki tłuszczowej i odwrotnie mieć niedowagę, ale nadmiar tkanki tłuszczowej. O naszym zdrowiu decyduje bowiem nie nasza waga, ale skład ciała. To nadmiar tkanki tłuszczowej prowadzi do chorób metabolicznych, a z drugiej strony wysoka masa mięśniowa gwarantuje szybszy metabolizm i lepszy stan zdrowia. Osoby z mocno rozwiniętą tkanką mięśniową mogą mieć wg BMI nadwagę, ale jednocześnie zawartość tkanki tłuszczowej poniżej normy. Z drugiej strony osoby starsze lub mało aktywne mogą mieć wagę w normie, ale pomimo tego mieć mocno otłuszczone ciało. Powodem takich rozbieżności jest to, że tkanka mięśniowa ma wyższą gęstość niż tłuszczowa. Tj. taka sama objętość mięśni waży o 15% więcej niż ta sama objętość tłuszczu.

Przykład: Dwóch mężczyzn, wiek 35 lat, wzrost 178 cm, waga 91 kg (BMI = 28,7). Jeden jest zawodnikiem sportów sylwetkowych i ma 9% tłuszczu, drugi ma takie samo BMI, ale 31% tłuszczu. Norma dla tkanki tłuszczowej dla nich to 11 – 22%. Jeden ma więc tłuszcz poniżej normy, drugi powyżej. Oboje wg BMI mają nadwagę. Który z nich jest zdrowszy metabolicznie?

Niedożywiony otyły

Można też być otyłym, ale niedożywionym. Wtedy mowa o otyłości sarkopenicznej, tj. mocnemu otłuszczeniu ciała towarzyszy duży ubytek masy mięśniowej. To nierzadkie zjawisko u starszych osób, które np. w wyniku choroby długo pozostają w łóżku. Dochodzi u nich wtedy do rozpadu tkanki mięśniowej (proces związany z wiekiem, nasila się przy braku aktywności fizycznej i diecie z niską zawartością białka). Ponieważ jednak ich kształty są obfite mało kto podejrzewa u nich niedożywienie. A taki stan mocno osłabia odporność, wydłuża czas leczenia i prowadzić może nawet do śmierci.

Analiza składu ciała – co nam powie

Tłuszcz, mięśnie, woda

Warto więc rutynowe ważenie poszerzyć o badanie składu ciała na profesjonalnym analizatorze medycznym. Dzięki takiemu urządzeniu poznamy m.in. zawartość procentową i wagową naszej tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej, wody i suchą masę kostną. Dodatkowo dowiemy się, jak ulokowana jest tkanka tłuszczowa w naszym organizmie – tzn. w rękach, nogach, tułowiu, ale i wewnątrz jamy brzusznej.

Tłuszcz wisceralny

Tłuszcz wewnątrz jamy brzusznej to inaczej wisceralna tkanka tłuszczowa. Zbadamy ją tylko w analizatorach wyposażonych w elektrody do kontaktu ze stopami i dłońmi (tzn. stoimy na elektrodach i trzymamy w obu dłoniach dwie dodatkowe elektrody). Takie rozmieszczenie styków pozwala na przepływ prądu przez całe ciało, a nie jak w wagach do użytku domowego – od nogi do nogi. Dzięki temu poznajemy skład ciała w poszczególnych segmentach (ręce, nogi, tułów) i co najważniejsze wewnątrz brzucha. To właśnie zmagazynowana tam tkanka tłuszczowa (wokół narządów wewnętrznych) w większym stopniu niż ta podskórna wpływa na nasze zdrowie metaboliczne. Jej wyższe poziomy są mocno powiązane z insulinoopornością i cukrzycą typu II, ale też z zaburzeniami lipidowymi (podwyższony cholesterol i triglicerydy).

Kąt fazowy

Innym parametrem, który bez względu na skład naszego ciała, mówi dużo o stanie naszego zdrowia jest kąt fazowy. To współczynnik, który nie ma związku z zawartością tkanki mięśniowej, tłuszczowej ani wody w ciele. Wyższy kąt fazowy oznacza lepsze funkcjonowanie błon komórkowych, ich lepszą przepuszczalność i metabolizm. Wskaźnik ten zmniejsza się wraz ze starzeniem się organizmu (i nie determinuje tego tylko PESEL, lecz dużą rolę odgrywa nasz styl życia). Inne czynniki, które obniżają kąt fazowy to niedożywienie, przewlekłe choroby lub nowotwory. Dla mężczyzn zdrowy kąt fazowy powinien być większy nić 6 stopni, dla kobiet powyżej 5 stopni, a u sportowców wartość może nawet przekraczać 12 stopni.

Wiek metaboliczny

Zawartość tkanki tłuszczowej podskórnej, wisceralnej, mięśni i kąt fazowy dają ogólny pogląd na zdrowie naszego organizmu i pozwalają oszacować nasz wiek metaboliczny. Pożądany wynik to wartość niższa niż nasz wiek rzeczywisty. Taki pomiar osiągają osoby z niską zawartością tkanki tłuszczowej i wysoką masą mięśniową. Im mniej mięśni, a więcej tłuszczu, tym większy wiek metaboliczny. To nie tylko cyfry, ale bardzo ważna informacja dla nas na temat faktycznego „przebiegu” naszego organizmu. Warto regularnie robić sobie takie kontrole i na bieżąco każdego dnia prawidłowo dbać o cały nasz mechanizm, a w razie potrzeby odpowiednio serwisować.

Wizyta u dietetyka w Legionowie

Zapraszam Cię do mojego gabinetu w Legionowie na pomiar składu ciała analizatorem medycznym i określenie podstawowej i całkowitej przemiany materii. Podczas spotkania dowiesz się także, co robić, by poprawić swoje wyniki i kompleksowo zadbać o swoje zdrowie. Regularne wizyty kontrolne pozwolą śledzić zachodzące w ciele zmiany, których nie odda pomiar na domowej wadze.